Rozpoczęcie badań powierzchniowych w dorzeczu Raby w systemie AZP przypada na pierwszą połowę lat 80-tych. Zainicjował je A. Rachwaniec w 1983 r. (ob. 105 – 57), ale zasadniczy postęp w badaniach nastąpił dopiero w 1987 r., kiedy to T. Wichman i R. Naglik rozpoczęli systematyczne badania na lewobrzeżnej – krakowskiej części dorzecza Raby. W latach 1987 – 1992 zrealizowali 19 obszarów AZP, zlokalizowanych w granicach zlewni Raby.
Pozostałe przeszukiwali A. Jodłowski i K. Regułą (ob. 107-58, 107-59) wraz z A. Szybowiczem (ob. 104-58) oraz M. Nowak (ob. 102-61, 103-59). Prawobrzeże środkowej i dolnej Raby (woj. tarnowskie) zostało objęte programem AZP dopiero pod koniec lat 80 – tych, kiedy to w Tarnowie utworzony został lokalny oddział PSOZ. W latach 1990 – 1993 A. Cetera, J. Okoński i E. Dworaczyński zrealizowali poszukiwania na 10 obszarach AZP położonych w granicach interesującego na obszaru, głównie w rejonie Bochni (Cetera, Okoński 1993; 1995) i na przedpolu Pogórza w dolnym biegu Raby (Cetera, Okoński 1994). Do dziś badaniami nie objęto zasadniczego obszaru Pogórza Wiśnickiego i przyległej do niego części Beskidu Wyspowego (dorzecze Stradomki), jak też całego górnego dorzecza Raby, znajdującego się na obszarze województwa nowosądeckiego. Prowadzone skrupulatnie i systematycznie badania w ramach AZP zrewolucjonizowały obraz osadnictwa pradziejowego w tej części Pogórza, powodując na niektórych obszarach kilkunastokrotny wzrost liczby stanowisk.
